Konu Tarihi: 11.09.2010- 01:24

  

---

Türk'ün Anlamı

Türk kelimesi, yazılı tarih kaynaklarında ilk kez
Çin kaynaklarında
ding líng
ding líng
chì lè
tielè
olarak geçmiştir.


M.S 552'de kurulan Göktürk Kağanlığı bağlamında
tu jué
sözcüğü kullanılmıştır.


"Türk" sözcüğünün etimolojisi, yani kökeni ve özgün anlamı, açık değildir. 10. yüzyıla ait Uygurca metinlerde Türk, "güç, kuvvet" (türklüg = "güçlü, kuvvetli") anlamında kullanılmıştır. Ancak Kök Türk Kağanlığının çözülmesinden iki küsur yüzyıl sonrasına ait olan bu kullanımın, siyasi/tarihi bir referansa sahip olması olasılığı güçlüdür. (Örneğin günümüzde Osmanlı sözcüğü de, Osmanlı tokadı deyimindeki gibi, "eski zaman tarzında, oturaklı, güçlü" anlamında kullanılmaktadır. Ancak bundan, Osmanlı sözcüğünün köken itibariyle "güçlü" vb. anlamına geldiği sonucu çıkmaz.)
Bir başka görüşe göre Türk, tür-ök şeklinde bir bileşik isimdir. Bu görüşü savunanlar kanıt olarak Türk sözcüğü Tatarca'da Türük, Yakutça'da Türök biçiminde olduğunu gösterirler. Ök sözcüğünün anlamı muğlak olmakla birlikte, bazı kaynaklarda "evrensel, tanrısal, tanrıya bağlı, tanrı (evren) güvencesinde, evrene dayanan, evrenden gelen, varlık, olu" anlamında yorumlanmıştır.
Ön Türk kültürü ve dili üzerine araştırmalar yapan Kazım Mirşan ve Haluk Tarcan ise bu görüşe daha uygun olan bir köken açıklaması sunarlar; tanrısal tür, göksel cins, rabbani cins, tanrılı tür. Bu durumda *tür-ök sözcüğünün bir yorumla "evrene/tanrıya ait insan topluluğu (türü)" anlamına geldiği ileri sürülebilir. İkinci Görüş Türk sözcüğüne ilişkin diğer yaygın hipotez, Orta Asya Türkçesinde (OAT) "kök, soy, asl, ırk" anlamına gelen tür sözcüğüyle ilişkili olduğudur.


Bu durumda belki "bir kökten çıkmak, bitmek, türemek" anlamında bir *tü- fiil kökü varsayılabilir. Buna göre OAT tüp (kök), tüğ (bir kökten çıkan şey, kıl, tüy), tür (kök, asl, ırk) ve belki tükemek (tamamen bitmek) aynı kökür türevleri olmalıdır. Tür-(ü)k ise muhtemelen "belli bir soydan gelen" ya da "ortak bir atadan türeyen" anlamına gelmektedir. Eski Türk inancında ortak ata (dişi kurt) mitinin oynadığı merkezi rol gözönüne alınırsa, Türk etnoniminin de bu mitolojik geçmişe atıfta bulunması akla yakın görünmektedir.


Türklerin nüfüsu yapılan savaşlara rağmen azalmamakta hatta artmakta olduğu yazmaktadır Çin kaynaklarında. Bundan başta "Türemek" ardından "Türük" daha sonra da "Türk" ismi oluşmuştur. Daha sonra ve hala Oğuz boyuna "Türk" denmeye başlanmış, diğer boylarda kendi isimlerini ırk ismi olarak kullanmaya başlamıştır.(örn: Kırgız, Kazak, Özbek, Macar, Moğol...)


Türk Halkları (İng: Turkic Peoples, Alm: Türkvölker) Avrasya'da geniş bir coğrafyaya dağınık olarak yaşayan ve Türk Dilleri ailesine mensup çeşitli dil ve lehçeleri konuşan halk grubudur. Bazı tarihsel ve kültürel ortaklıklara sahiplerdir.
Türk Dilleri, Altay Dilleri ailesinin bir alt kolunu oluşturur. Türk halklarının büyük bir çoğunluğu 10. yüzyıldan itibaren İslam dinini kabul etmiştir. Ancak Gagauzlar, Çuvaşlar ve Sahalar gibi Hıristiyanlığın Ortodoks koluna mensup olan, Altaylar gibi geleneksel çoktanrılı dinlerini sürdüren Türk toplulukları da vardır. 19. yüzyıldan itibaren Türk kavimlerinin ortaklıklarını vurgulayan siyasi ve kültürel düşüncenin adı Türkçülük'tür. Türk halklarının dilleri, kültürleri ve tarihi ile meşgul olan bilim dalının adı Türkoloji'dir.


Günümüzde Türk halklarının toplam nüfusu 250 milyon dolayındadır. Türkiye Türkleri bu toplamın yarıya yakın bir bölümünü oluştururlar. Türk dillerini ikinci dil olarak konuşanların sayısı 30 ila 50 milyon arasında tahmin edilmektedir. Sovyetler Birliğine dahil olan cumhuriyetlerin bağımsızlıklarını kazanmasıyla birlikte, Türk dillerini egemen ve resmi dil olarak kabul eden devletlerin sayısı altıya çıkmıştır. Bu ülkeler Türkiye, Azerbaycan, Özbekistan, Kazakistan, Kırgızistan ve Türkmenistan'dır. Türkiye tarafından bağımsız bir ülke olarak tanınan Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin dili de Türkçedir. Yukarıdaki ülkelerden başka, Rusya, İran, Çin, Tacikistan ve Afganistan'da Türk dilleri konuşan azınlıklar önemli bir sayı tutarlar. Osmanlı Dvleti'nin yayılma alanında bulunan Yunanistan, Bulgaristan, Makedonya ve Irak'ta Türkçe konuşan azınlıklar bulunur. Ayrıca modern dönemdeki işçi göçleri sonucunda, Almanya, Hollanda, Fransa ve İsveç gibi Avrupa ülkelerinde önemli Türk toplulukları oluşmuştur.
alıntıdır